Dżem z Cukinii, czyli Jak Zamknęłam Smak Lata w Słoiku. Mój Sprawdzony Przepis

Pamiętam jak dziś te letnie popołudnia u babci na wsi. Sierpień, słońce prażyło niemiłosiernie, a ogromne liście cukinii rozpościerały się po całym ogrodzie, niemal jak parasole. Same warzywa rosły w oczach. Codziennie zbieraliśmy całe kosze i babcia aż łapała się za głowę, co z tym wszystkim zrobić. Leczo, placki, zupa… ile można jeść to samo? Aż pewnego dnia przyniosła z chłodnej piwnicy słoiczek z tajemniczą, złocistą zawartością. ‘Jedzcie, to z cukinii’ – powiedziała z tym swoim łobuzerskim uśmiechem. Byliśmy, delikatnie mówiąc, sceptyczni. Ale po pierwszej łyżeczce… przepadliśmy. To był smak, którego nie da się zapomnieć. Słodki, ale przełamany kwaskowatością, z cudowną nutą cytrusów. Od tamtej pory co roku powtarzam ten jej stary, trochę już zapomniany przepis na dżem z cukinii. I dzisiaj, z ogromną przyjemnością, chcę się nim z wami podzielić.

Co jest w tym dżemie takiego niezwykłego?

To nie jest tylko zwykły dżem. To jest mały, osobisty triumf nad nadmiarem ogrodowych plonów! To jest ta niesamowita satysfakcja, kiedy w środku szarej, ponurej zimy otwierasz słoik i nagle cały dom pachnie latem, słońcem i beztroską. Goście? Zawsze są w totalnym szoku. Cukinia? W dżemie? Niemożliwe! A potem, z niedowierzaniem, proszą o dokładkę i oczywiście o przepis. Mój sprawdzony przepis na dżem z cukinii stał się już małą legendą wśród znajomych i rodziny. Robienie go to coś więcej niż tylko sposób na wykorzystanie nadmiaru warzyw, podobnie jak inne domowe przetwory. To tworzenie wspomnień. I uwierzcie mi, ten smak jest tego absolutnie wart.

Skarby, których potrzebujesz do tej alchemii

Przygotowanie pysznego dżemu z cukinii wcale nie jest trudne, ale jak to w kuchni bywa, diabeł tkwi w szczegółach i jakości składników. Oto co musicie przygotować, aby ten przepis na dżem z cukinii wyszedł idealnie.

Niezbędne składniki

• Cukinia (najlepiej młoda i zgrabna)
• Cukier (biały, trzcinowy, żelujący – co kto lubi)
• Cytryna (koniecznie! sok i skórka)
• Opcjonalne czary-mary: imbir, wanilia, cynamon

Cukinia – jaką wybrać?

Słuchajcie, do przygotowania dżemu najlepiej nadają się młode, jędrne cukinie. Wiecie, takie z delikatną skórką i prawie niewidocznymi pestkami. Nie trzeba ich wtedy obierać ani wydrążać, co oszczędza masę czasu i roboty. Ale jeśli macie w ogrodzie takiego wielkiego, przerośniętego potwora, to też się nie martwcie! Po prostu trzeba go potraktować obieraczką, pozbyć się twardej skóry, a potem łyżką wydrążyć te wielkie pestki. Miąższ jest równie dobry. Każdy przepis na dżem z cukinii da się uratować, nawet z gigantem w roli głównej.

Dodatki, które robią całą robotę

• Cytryna: To absolutny mus. Nie ma dyskusji. To ona nadaje dżemowi tego orzeźwiającego, kwaskowatego charakteru i sprawia, że nie jest mdły. Sok z cytryny zawiera też pektyny, które pomagają w żelowaniu. Nie zapomnijcie o startej skórce, daje niesamowity aromat. Bez cytryny ten przepis na dżem z cukinii po prostu nie zadziała tak jak powinien.
• Cukier: Tutaj jest pole do popisu. Zazwyczaj daje się od 0,5 do 1 kg cukru na 1 kg startej cukinii, w zależności jak słodkie lubicie przetwory. Biały cukier jest neutralny, brązowy doda fajnej, karmelowej nuty. Ja czasem idę na łatwiznę i używam cukru żelującego – skraca gotowanie i mam pewność, że dżem będzie miał idealną konsystencję.
• Przyprawy: To tu zaczyna się prawdziwa zabawa! Świeżo starty imbir doda pikanterii, laska wanilii albo ekstrakt – cudownej, otulającej słodyczy, a cynamon sprawi, że dżem będzie idealny na jesienne wieczory. Eksperymentujcie, to wasz przepis na dżem z cukinii!

No to do dzieła! Jak powstaje ten cud?

Okej, zakasamy rękawy i bierzemy się do pracy. Oto instrukcja, jak zrobić dżem z cukinii krok po kroku, żebyście mogli cieszyć się idealnym smakiem. To jest ten legendarny przepis na dżem z cukinii w praktyce.

Krok 1: Pierwsze starcie z cukinią

Cukinię trzeba dokładnie umyć. Jeśli macie młodą, zostawcie skórkę. Jeśli starszą – wiecie co robić. Potem kroimy ją w bardzo drobną kosteczkę, taką pół na pół centymetra. To jest trochę medytacyjna robota, można sobie włączyć muzykę albo jakiś podcast. Niektórzy trą na tarce o grubych oczkach, ale ja osobiście wolę potem czuć w dżemie takie małe, miękkie kawałeczki. Ma to swój niepowtarzalny urok. To kluczowy etap, od którego zależy, czy ten przepis na dżem z cukinii się uda.

Krok 2: Cukrowa kąpiel (opcjonalna, ale polecam!)

Pokrojoną cukinię wrzucam do dużej miski albo od razu do garnka, w którym będę gotować. Zasypuję cukrem, dodaję sok z cytryny, mieszam i zostawiam. Najlepiej na całą noc. Wiem, to wymaga cierpliwości, ale dzięki temu cukinia puści mnóstwo soku, a sam dżem będzie o niebo bardziej aromatyczny. No i zmniejsza się ryzyko, że coś nam się na starcie przypali. Serio, ten prosty przepis na dżem z cukinii zyskuje dzięki temu trikowi.

Krok 3: Wielkie gotowanie

Po nocy w cukrze przekładamy wszystko do szerokiego garnka z grubym dnem. I zaczynamy gotować na małym ogniu. Trzeba często mieszać, bo dżem lubi przywierać. Kiedyś zostawiłam go na chwilę bez opieki i prawie przypaliłam całą partię! Od tamtej pory mieszam jak szalona, zwłaszcza pod koniec gotowania. Gotujemy, aż cukinia zrobi się miękka i szklista, a całość zacznie gęstnieć. Wtedy dodajemy skórkę z cytryny i ewentualne przyprawy. Jak długo gotować? To zależy, czasem 45 minut, czasem półtorej godziny. Trzeba na oko. Ten przepis na dżem z cukinii wymaga odrobiny intuicji. Każdy kolejny przepis na dżem z cukinii będzie wam wychodził coraz lepiej.

Krok 4: Test zimnego talerzyka

To stary, babciny sposób. Na mały talerzyk, który wcześniej chłodziliście w lodówce, wykładacie łyżeczkę gorącego dżemu. Czekacie chwilę i przejeżdżacie palcem przez środek. Jeśli ścieżka pozostaje pusta, a dżem się nie zlewa – jest gotowy! Jeśli jest za rzadki, gotujcie jeszcze chwilę i powtórzcie test. To ostatni moment na doprawienie, jeśli czegoś wam brakuje. Ten przepis na dżem z cukinii jest bardzo elastyczny.

A może by tak zaszaleć? Moje ulubione wariacje

Podstawowy przepis na dżem z cukinii jest świetny, ale prawdziwa magia zaczyna się, gdy zaczynamy kombinować. Cukinia jest jak czyste płótno – przyjmie każdy smak. To idealna baza do eksperymentów!

Dżem z cukinii z pomarańczą i imbirem

To jest mój absolutny faworyt! Połączenie, które zwala z nóg. Do gotującej się masy dodaję sok i startą skórkę z dwóch pomarańczy oraz solidny kawałek (tak ze 3-4 cm) świeżo startego imbiru. Zapach, jaki unosi się wtedy w domu, jest obłędny. Jak pierwszy raz zrobiłam ten przepis na dżem z cukinii i pomarańczy, to rodzina nie mogła uwierzyć, że bazą jest cukinia. Znikał ze słoików w mgnieniu oka. Ten dżem z cukinii z imbirem to prawdziwy hit.

Dżem z cukinii z jabłkami

Świetny patent, jeśli chcecie naturalnie zagęścić dżem. Jabłka mają mnóstwo pektyn. Wystarczy na 1 kg cukinii dodać z pół kilo obranych i pokrojonych w kostkę jabłek. Gotujemy wszystko razem. Dżem z cukinii z jabłkami ma trochę inny, bardziej owocowy posmak. Podobnie można robić z gruszkami czy brzoskwiniami. To naprawdę prosty przepis na dżem z cukinii z owocowym twistem.

Wersja fit, czyli bez cukru

A dla tych co dbają o linie jest też opcja zrobienia dżemu z cukinii bez cukru przepis jest prosty, wystarczy użyć ksylitolu lub erytrytolu. Pamiętajcie tylko, że wtedy dżem sam nie zgęstnieje i trzeba mu pomóc, dodając np. agar-agar pod koniec gotowania. To świetna, zdrowsza alternatywa, a informacje o tym jak zdrowa jest cukinia znajdziecie wszędzie, choćby na portalach typu mp.pl. To dalej ten sam pyszny przepis na dżem z cukinii, tylko w lżejszej wersji.

Zamykamy lato w słoikach: słów kilka o pasteryzacji

Ugotowaliśmy pyszny dżem, super! Ale teraz trzeba go dobrze zabezpieczyć, żeby cieszyć się nim przez całą zimę. Pasteryzacja to podstawa.

Przygotowanie słoików

Najważniejsze, żeby słoiki i zakrętki były czyste jak łza. Kiedyś zlekceważyłam wyparzanie i połowa mojej ciężkiej pracy poszła na marne, bo dżem spleśniał. Ból serca, mówię wam. Od tamtej pory jestem fanatyczką sterylizacji. Można wyparzyć wrzątkiem, można wstawić do piekarnika nagrzanego do 120°C na 15 minut. Ważne, żeby były idealnie czyste i suche. I sprawdźcie zakrętki, czy nie są zardzewiałe albo powyginane. Pamiętajcie, że wasz przepis na dżem z cukinii zasługuje na najlepsze opakowanie.

Jak pasteryzować?

Gorący dżem przekładamy do gorących słoików. Zakręcamy mocno i wybieramy metodę. Można pasteryzować na mokro, w garnku z wodą (ok. 20 minut), albo na sucho w piekarniku. Ale ja najczęściej stosuję metodę mojej babci, czyli pasteryzację „na kocyku”. Gorące, zakręcone słoiki odwracam do góry dnem, układam na ręczniku i otulam grubym kocem. Zostawiam je tak w spokoju, aż całkowicie wystygną, najlepiej na całą noc. To naprawdę działa, a jest najmniej kłopotliwe. Dobre praktyki w tym zakresie opisują nawet na stronach rządowych, np. gov.pl. Ten sposób konserwacji sprawdzi się nie tylko przy tym przepisie na dżem z cukinii, ale też przy innych przetworach, jak choćby przy pigwie w syropie.

Wasze pytania i moje odpowiedzi (bez ściemy)

Dostaję sporo pytań o ten dżem, więc zbiorę tu te najczęstsze. Może i wam się przydadzą.

• Mój dżem jest za rzadki – co robić?!
  Spokojnie, bez paniki. Przełóż go z powrotem do garnka i gotuj jeszcze przez 15-20 minut, intensywnie mieszając. Możesz dodać trochę soku z cytryny albo cukru żelującego. Zawsze gęstnieje po ostygnięciu, więc daj mu szansę.
• Czy ten dżem naprawdę nie smakuje jak cukinia?
  No i najważniejsze pytanie! Kochani, gdyby smakował jak rozgotowana cukinia, to bym wam tym głowy nie zawracała. Cukinia ma tak neutralny smak, że jest idealnym nośnikiem dla innych aromatów. Dzięki cytrynie, cukrowi i przyprawom smakuje jak pyszny, oryginalny dżem owocowy. Zaufajcie mi i po prostu spróbujcie. Ten najlepszy przepis na dżem z cukinii odmieni wasze postrzeganie tego warzywa.
• Do czego to jeść?
  Do wszystkiego! Do świeżego chleba z masłem, do tostów, do naleśników. Jest genialny jako dodatek do deski serów, zwłaszcza tych pleśniowych. Można nim też przekładać ciasta, na przykład kruche ciasteczka. Możliwości są nieskończone.

To co, gotowi na własny dżem?

Mam nadzieję, że ten mój nieco chaotyczny, ale pisany prosto z serca poradnik pomoże wam stworzyć własne słoiczki pełne słońca. Nie bójcie się eksperymentować! Dodajcie swoje ulubione przyprawy, mieszajcie owoce. To jest właśnie najpiękniejsze w domowych przetworach. Dajcie znać w komentarzach, jak wyszedł wasz przepis na dżem z cukinii, jestem strasznie ciekawa waszych wrażeń i pomysłów! Smacznego!