Pierożki z Kapustą i Grzybami Mojej Babci – Przepis, Który Przenosi w Dzieciństwo

Zapach suszonych grzybów, para buchająca z ogromnego gara i babcia, która z namaszczeniem lepiła każdego pieroga. To jedno z moich najcieplejszych wspomnień z dzieciństwa. Pierożki z kapustą i grzybami to dla mnie coś więcej niż tylko danie. To smak Wigilii, ciepła rodzinnego domu i tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie. Zawsze, gdy je przygotowuję, czuję się, jakbym cofnęła się w czasie.

Wiem, że w dzisiejszych czasach łatwiej jest pójść do sklepu i kupić gotowe. Ale uwierzcie mi, nic nie zastąpi smaku i satysfakcji z przygotowania ich samodzielnie. Ten przepis to nie jest zwykła lista składników. To próba uchwycenia tej magii, którą pamiętam. Pokażę wam, jak zrobić pierożki z kapustą i grzybami, które są delikatne, pełne smaku i po prostu idealne.

Dusza pieroga, czyli w czym tkwi sekret?

Zanim przejdziemy do przepisu, chcę Ci coś powiedzieć. Idealne pierożki z kapustą i grzybami to nie jest jakaś tajemna wiedza. To sztuka, jasne, ale bardziej taka… płynąca z serca. Pamiętam, jak babcia mówiła, że najważniejsze są dobre składniki i cierpliwość. I miała rację. Zapomnij o kupnych, paczkowanych. Prawdziwa satysfakcja, ten smak, którego nie da się podrobić, bierze się z własnoręcznej pracy. To jest właśnie esencja tego, co wspaniałe w kuchni polskiej – tradycja i serce włożone w gotowanie. Dobrej jakości kapusta kiszona i intensywnie pachnące grzyby to absolutna podstawa. To one decydują ostatecznie o tym, czy Twoje pierożki z kapustą i grzybami na Wigilię będą hitem.

To takie nasze polskie danie wegetariańskie, które potrafi zachwycić każdego.

Skarby z babcinej spiżarni – lista zakupów

Dobra, zanim zakasamy rękawy, trzeba skompletować armię. Oto, czego będziesz potrzebować. Nie martw się, to proste składniki, ale ich jakość ma znaczenie.

Składniki na ciasto, które jest delikatne jak chmurka:

• Mąka pszenna: Babcia zawsze używała tortowej, typ 450 lub 500. Mówiła, że jest najdelikatniejsza. Weź około pół kilograma.
• Gorąca woda: Prawie wrzątek! To jest ten trik, który sprawia, że ciasto jest tak elastyczne. Około szklanki, może trochę więcej.
• Olej albo masło: Łyżka lub dwie, żeby ciasto było gładkie. Ja wolę olej, ale roztopione masło też daje radę.
• Sól: Taka mała szczypta, dla smaku.

Składniki na farsz, który pachnie lasem i świętami:

• Kiszona kapusta: Około kilograma. Najlepiej taka z beczki, nie za kwaśna. Jeśli jest bardzo kwaśna, trzeba ją trochę przepłukać.
• Suszone grzyby: Borowiki albo podgrzybki, taka solidna garść (50-70g). To one robią cały aromat!
• Cebula: Dwie duże sztuki. Musi być dobrze zeszkolona, na złoto.
• Olej lub masło klarowane: Do smażenia cebulki.
• Przyprawy: Sól, świeżo mielony czarny pieprz. Babcia dodawała też zawsze liść laurowy i kilka ziaren ziela angielskiego do gotowania kapusty.

Jak ugniatać ciasto, żeby nie było twarde jak podeszwa?

Ciasto to fundament. Zawsze bałam się go najbardziej. Moje pierwsze próby kończyły się czymś, co ledwo dało się przegryźć. Ale w końcu załapałam. Dobre ciasto na pierożki z kapustą i grzybami musi być cierpliwie wyrobione.

Weź dużą miskę, wsyp mąkę, dodaj sól. Zrób dołek i wlej tam olej i gorącą wodę. Najpierw mieszaj łyżką, bo gorące. Jak trochę ostygnie, przełóż na stolnicę i zacznij zabawę. Ugniataj, wałkuj, zawijaj… tak z 10-15 minut. Musisz poczuć pod rękami, jak staje się gładkie i elastyczne. Serio, to ważne. Nie dodawaj za dużo mąki przy podsypywaniu, bo ciasto wyjdzie twarde.

Gdy ciasto jest już gładziutkie i sprężyste, uformuj kulę, owiń folią i daj mu odpocząć. Tak z pół godzinki. W tym czasie gluten się rozluźni i ciasto będzie się idealnie wałkować. To jest moment na zrobienie sobie kawy.

Farsz, czyli serce pierożka

Teraz czas na to, co najlepsze – aromatyczny farsz do pierożków z kapustą i grzybami. To właśnie jego zapach tworzy w domu świąteczną atmosferę.

Grzyby trzeba zalać zimną wodą i zostawić na noc, albo chociaż na kilka godzin. Potem gotuj je w tej samej wodzie do miękkości (około godziny). Nie wylewaj tej wody! To esencja smaku, przyda się później. Ugotowane grzyby odcedź i posiekaj bardzo drobno, ja czasem mielę w maszynce.

Kapustę odciśnij z soku. Jeśli jest mega kwaśna, przepłucz ją szybko zimną wodą i znowu dobrze odciśnij. Poszatkuj, wrzuć do garnka, dodaj liść laurowy, ziele angielskie, zalej wodą i gotuj do miękkości, to potrwa z godzinę. Potem odcedź ją najlepiej jak się da. Musi być prawie sucha.

Na patelni rozgrzej olej, wrzuć drobno posiekaną cebulę i smaż powoli, aż będzie złota i słodka. To jest baza smaku. Do cebuli dodaj kapustę i grzyby. Smaż wszystko razem z 15 minut, mieszając. Niech smaki się przegryzą. Jeśli farsz jest za suchy, podlej go odrobiną tej magicznej wody z gotowania grzybów. Dopraw solą i duuużą ilością świeżo mielonego pieprzu. Farsz musi być wyrazisty. I co najważniejsze – przed nałożeniem na ciasto musi być kompletnie zimny!

To trochę jak z gołąbkami, farsz jest kluczowy.

Lepienie – rodzinna medytacja przy stole

I nadszedł ten moment. Ciasto odpoczęło, farsz wystygł. Czas na lepienie. To zawsze była moja ulubiona część. Siadałyśmy wszystkie przy stole – ja, mama, babcia, ciotki – i lepiłyśmy setki pierogów. Śmiechom i opowieściom nie było końca.

Weź kawałek ciasta (reszta niech czeka pod przykryciem) i rozwałkuj cieniutko, na 1-2 mm. Szklanką wykrawaj kółka. Na środek każdego kółka nałóż łyżeczkę farszu. Nie za dużo, bo się nie zlepią. Złóż na pół i teraz najważniejsze – zlepiaj brzegi bardzo, bardzo dokładnie. Można sobie pomóc, delikatnie zwilżając brzegi wodą. Potem zrób ozdobną „falbankę”, zawijając brzeżek. Wyglądają wtedy tak profesjonalnie! Gotowe pierożki z kapustą i grzybami układaj na desce posypanej mąką i przykryj ściereczką, żeby nie wyschły.

Plusk! Czyli jak gotować pierogi, żeby się nie rozpadły

Gotowanie to już formalność. W dużym garnku zagotuj dużo osolonej wody. Jak woda mocno wrze, wrzucaj pierogi partiami. Nie wszystkie na raz, bo się posklejają i obniżą temperaturę wody. Delikatnie zamieszaj drewnianą łyżką, żeby nie przywarły do dna.

Gdy wypłyną na powierzchnię, gotuj jeszcze 2-3 minuty. I gotowe. Wyławiaj je łyżką cedzakową. A, i jeszcze jeden trik, żeby się nie sklejały na talerzu: polej je od razu odrobiną roztopionego masła albo oleju ze smażoną cebulką.

A jak gotować mrożone pierożki z kapustą i grzybami? To proste. Wrzucasz je zamrożone prosto do wrzątku. Nie rozmrażaj! Gotuj trochę dłużej, jakieś 5-7 minut od wypłynięcia.

Z czym to się je? Sposoby podania

Pyszne, domowe pierożki z kapustą i grzybami są tak dobre, że w zasadzie niczego więcej im nie trzeba. Ale tradycja to tradycja.

Najlepsze są z prostą okrasą: złocistą cebulką zeszkloną na maśle. Jej słodycz idealnie komponuje się z kwaskowatym farszem. Dla tych, co nie wyobrażają sobie życia bez mięsa, można dodać skwarki z boczku, tak jak do pieczonego schabu, choć dla mnie to już profanacja wigilijnego dania. Ja osobiście uwielbiam odsmażane na drugi dzień. Na patelni, na maśle, aż będą chrupiące z zewnątrz. Poezja!

No i oczywiście, pierożki z kapustą i grzybami to obowiązkowy dodatek do czystego, czerwonego barszczu. To połączenie to dla mnie kwintesencja świąt.

Przechowywanie – zrób więcej na zapas!

Skoro już narobisz się przy lepieniu, zrób od razu podwójną porcję. Pierożki z kapustą i grzybami świetnie się mrożą.

Surowe pierogi ułóż na tacce posypanej mąką tak, żeby się nie dotykały. Wstaw do zamrażarki. Jak zamarzną na kamień (po kilku godzinach), przełóż je do woreczków. Mogą tak leżeć nawet 3 miesiące. Dzięki temu w Wigilię będziesz mieć więcej czasu dla rodziny. Ugotowane możesz trzymać w lodówce 2-3 dni.

Wasze pytania o pierożki z kapustą i grzybami

Dostaję sporo pytań, więc zbiorę tu odpowiedzi na te najczęstsze.

Czy mogę użyć pieczarek zamiast grzybów leśnych?

Można, ale to już nie będzie ten sam smak. Suszone grzyby leśne dają niepowtarzalny, głęboki aromat. Pieczarki będą o wiele łagodniejsze. Jeśli już musisz, podsmaż je dobrze z cebulką, żeby odparować wodę.

Moje ciasto zawsze wychodzi twarde, co robię źle?

Najpewniej za krótko je wyrabiasz albo dodajesz za dużo mąki przy wałkowaniu. Pamiętaj też o gorącej wodzie i o tym, by ciasto odpoczęło po wyrobieniu. To naprawdę działa.

Jak uniknąć rozklejania się pierogów w trakcie gotowania?

Po pierwsze, zimny farsz. Po drugie, nie za dużo farszu. Po trzecie i najważniejsze – bardzo dokładne zlepienie brzegów. Jak nie jesteś pewna, zwilż brzegi wodą. I nie gotuj zbyt wielu na raz w małym garnku. Pierożki z kapustą i grzybami lubią mieć przestrzeń.

Gdzie kupić pierożki z kapustą i grzybami, jeśli kompletnie nie mam czasu?

Jeśli naprawdę nie masz wyjścia, poszukaj w dobrych garmażeriach lub delikatesach. Czasem można trafić na naprawdę niezłe. Ale i tak namawiam, żeby chociaż raz spróbować zrobić samemu. Satysfakcja jest ogromna.

Ile kalorii mają te pyszności?

A kogo to obchodzi w święta! Ale jeśli już musisz wiedzieć, to kalorie pierożki z kapustą i grzybami to około 300-400 kcal w porcji (tak z 6-7 sztuk), w zależności od wielkości i dodatków. To całkiem sycące danie, idealne na zimowe wieczory.