Ten przepis na pączki domowe mojej babci zmieni Wasze życie. Serio.

Pamiętam jak dziś ten zapach. Słodki, drożdżowy, unoszący się w całym, niewielkim mieszkaniu mojej babci Jadzi. To nie był zwykły aromat, to była namacalna obietnica Tłustego Czwartku, obietnica czegoś absolutnie magicznego, co zdarzało się tylko raz w roku. Babcia, z rękami po łokcie w mące, uśmiechała się i mówiła, że jej przepis na pączki domowe to tajna broń na wszystkie smutki. I wiecie co? Miała rację.

Przez lata próbowałam odtworzyć ten smak. Kupowałam pączki w najdroższych cukierniach, testowałam dziesiątki przepisów z internetu. Nic. Zawsze czegoś brakowało. Aż w końcu, po wielu próbach i błędach, udało mi się rozszyfrować jej stary, pożółkły zeszyt. Dziś dzielę się z Wami tym skarbem. To nie jest kolejny, sterylny poradnik. To jest ten jeden, jedyny, najlepszy przepis na pączki domowe, którego będziecie używać już zawsze. Przy okazji, warto zerknąć na historię Tłustego Czwartku, żeby wiedzieć, dlaczego w ogóle robimy to całe zamieszanie.

Dlaczego warto poświęcić ten czas?

Możecie zapytać – po co to wszystko? Sklepy uginają się pod pączkami. Ale prawda jest taka, że żaden kupny wypiek nie da Wam tej satysfakcji. Tej dumy, kiedy patrzycie na rosnące ciasto. Tego zapachu, który roznosi się po domu i tworzy wspomnienia. Macie pełną kontrolę nad składnikami, żadnych ulepszaczy, żadnej chemii. Tylko mąka, jajka, drożdże i serce. To jest właśnie magia, którą kryje w sobie dobry przepis na pączki domowe.

Skarby z babcinej spiżarni, czyli co potrzebujemy

Zanim zaczniemy, musimy zebrać naszą drużynę marzeń. Babcia Jadzia mawiała, że z byle czego bata nie ukręcisz, i to samo tyczy się pączków. Jakość składników ma ogromne znaczenie, więc postarajcie się nie iść na skróty. To właśnie od nich zależy, czy Wasz przepis na pączki domowe zakończy się sukcesem.

Na ciasto, które jest duszą pączka:

• Mąka pszenna – Około pół kilograma. Babcia przysięgała na typ 450, tortową, bo pączki wychodziły delikatne jak chmurka. Ale 500 czy 550 też spokojnie da radę. Będą miały po prostu trochę inny, bardziej konkretny charakter. Jakby co, więcej o rodzajach mąki i ich zastosowaniu można poczytać u mądrych ludzi, na przykład na Polki.pl.
• Drożdże – Koniecznie świeże, taka kosteczka 40-50 gramów. Suche też działają, ale to nie ten sam czar. Świeże drożdże mają ten specyficzny zapach, który jest kwintesencją domowych wypieków.
• Cukier – Jakieś 80 gram, nie za dużo, bo pączki mają być delikatne, a nie ulepkowate.
• Jajka – Tu nie oszczędzamy. Dwa całe i aż cztery żółtka. To właśnie żółtka nadają ciastu ten piękny, maślany kolor i aksamitną strukturę.
• Mleko – Szklanka, czyli około 250 ml. Musi być letnie! Nie gorące, bo zabijecie drożdże, i nie zimne, bo ich nie obudzicie. Takie w sam raz, jak kąpiel dla niemowlaka.
• Masło – Dobre, prawdziwe masło, 80g. Roztopione i przestudzone. Margaryna to grzech w tym przepisie.
• Spirytus – Jedna, magiczna łyżka. To babciny patent, żeby pączki nie piły tłuszczu jak szalone. Alkohol paruje w wysokiej temperaturze i tworzy barierę. Nie martwcie się, nie będzie go czuć. Może być też ocet.
• Dodatki dla smaku – Szczypta soli (zawsze!), cukier waniliowy dla aromatu i otarta skórka z jednej, dobrze wyszorowanej cytryny. To jest kropka nad “i”.

Na nadzienie i całą resztę:

• Nadzienie – Tu pełna dowolność. Klasycznie to konfitura z róży, ale powidła śliwkowe, dżem wiśniowy… co tylko dusza zapragnie. Ważne, żeby było gęste.
• Do smażenia – Litr, a nawet półtora dobrego oleju rzepakowego albo klarowanego masła. Babcia smażyła na smalcu, i to był dopiero smak! Ale umówmy się, to już wyższa szkoła jazdy.
• Do dekoracji – Cukier puder do oprószenia albo składniki na lukier (szklanka cukru pudru i 2-3 łyżki gorącej wody lub soku z cytryny).

Przygotujmy pole bitwy

Zanim zrobimy totalny bałagan w kuchni, przygotujmy sobie potrzebne graty. Nie ma nic gorszego niż bieganie i szukanie wałka z rękami ulepionymi w cieście.
Będziemy potrzebować: dużej miski (naprawdę dużej, ciasto urośnie!), małego garnuszka na masło, wałka, wagi kuchennej (w cukiernictwie “na oko” rzadko działa), szerokiego i dużego garnka do smażenia, termometru kuchennego (to nie fanaberia, to konieczność!), łyżki cedzakowej i talerzy wyłożonych ręcznikami papierowymi.

Do dzieła! Jak zrobić pączki krok po kroku

Dobra, koniec gadania, czas na działanie. Oto przepis na pączki domowe, który zawsze się udaje.

Krok 1: Budzimy drożdże, czyli robimy rozczyn

To jest serce całego przedsięwzięcia. Udany rozczyn to fundament, bez którego najlepszy nawet przepis na pączki domowe legnie w gruzach. Do miseczki kruszymy drożdże, zasypujemy łyżeczką cukru i czekamy chwilę, aż się rozpuszczą i zrobią płynne. Wtedy dodajemy dwie łyżki mąki i zalewamy kilkoma łyżkami ciepłego mleka. Mieszamy, żeby nie było grudek, przykrywamy ściereczką i odstawiamy w jakieś cieplutkie miejsce na kwadrans. Jak rozczyn urośnie i zacznie bąbelkować, to znaczy, że drożdże żyją i mają się dobrze. Są gotowe do pracy.

Krok 2: Wyrabianie ciasta – tu dzieje się magia

Do naszej wielkiej miski przesiewamy mąkę. To ważne, bo napowietrzona mąka to lżejsze ciasto. Dodajemy resztę cukru, sól, cukier waniliowy, skórkę z cytryny. Robimy dołek, wlewamy nasz piękny rozczyn, dodajemy resztę mleka, jajka i żółtka. I teraz zaczyna się prawdziwa praca. Wyrabiamy. Ręcznie albo mikserem z hakiem. Długo. Naprawdę długo, przynajmniej 15 minut. Wyrabianie to serce tego procesu. Bez tego żaden przepis na pączki domowe nie ma szans powodzenia. Ciasto na początku będzie się kleić, marudzić, ale nie poddawajcie się. Po jakimś czasie stanie się gładkie i elastyczne. Wtedy, powoli, małym strumyczkiem, dodajemy roztopione masło i na końcu spirytus. Wyrabiamy jeszcze kilka minut, aż ciasto wchłonie cały tłuszcz. Gotowe ciasto powinno być gładkie, lśniące i odchodzić od ręki.

Krok 3: Czas na leżakowanie

Teraz nasze ciasto musi odpocząć i urosnąć. Przykrywamy miskę ściereczką i odstawiamy w ciepłe miejsce na godzinę, może półtorej. Musi podwoić swoją objętość. Nie poganiajcie go. Cierpliwość to cnota, zwłaszcza przy cieście drożdżowym.

Krok 4: Formujemy nasze dzieła sztuki

Wyrośnięte ciasto wykładamy na blat lekko podsypany mąką. Delikatnie je zagniatamy, żeby pozbyć się nadmiaru powietrza. Wałkujemy na placek o grubości około 1,5 cm. Szklanką albo foremką wycinamy kółka. Teraz macie dwie opcje: albo na środek każdego krążka kładziecie łyżeczkę nadzienia, przykrywacie drugim i sklejanie brzegi, albo formujecie kulki i nadziewacie po usmażeniu. Ja wolę tę drugą opcję. Uformowane pączki układamy na desce posypanej mąką, zachowując odstępy. Ten łatwy przepis na pączki domowe pozwala na odrobinę kreatywności.

Krok 5: Druga drzemka

Nasze uformowane pączusie muszą jeszcze raz odpocząć. Przykrywamy je ściereczką i zostawiamy na jakieś 30-40 minut. Muszą znowu podrosnąć i stać się leciutkie jak piórko. To jest kluczowe dla uzyskania tej słynnej, jasnej obwódki podczas smażenia.

Krok 6: Gorąca kąpiel, czyli smażenie

To jest moment prawdy. W szerokim garnku rozgrzewamy tłuszcz do temperatury 175 stopni. Użyjcie termometru! Błagam! Za niska temperatura i pączki będą tłuste. Za wysoka i spalą się z wierzchu, a w środku będzie surowe ciasto. Delikatnie wkładamy pączki do gorącego oleju, po kilka sztuk na raz. Nie wrzucajcie za dużo, bo obniżycie temperaturę. Smażymy po 2-3 minuty z każdej strony, aż będą miały piękny, złoto-brązowy kolor. Mały trik: pierwszą stronę smażcie pod przykryciem, pączki wtedy jeszcze bardziej urosną. Pamiętajcie o tym, a wasz przepis na pączki domowe będzie legendarny.

Krok 7: Odsączanie i studzenie

Usmażone pączki wyjmujemy łyżką cedzakową i odkładamy na talerz wyłożony ręcznikami papierowymi. Niech sobie oddadzą nadmiar tłuszczu. Pozwólcie im ostygnąć.

Krok 8: Wielki finał – dekorowanie

Jeśli nie nadziewaliście pączków wcześniej, teraz jest ten moment. Szprycą cukierniczą z długą końcówką wstrzykujemy do środka dżem. A potem już tylko dekoracja. Można je po prostu posypać cukrem pudrem. Można polać lukrem. Można posypać skórką pomarańczową. Hulaj dusza, piekła nie ma! Wasz własny przepis na pączki domowe jak z cukierni jest gotowy do podania!

Babcine triki, o których nikt Ci nie powie

Tych rzeczy nie znajdziecie w zwykłych przepisach. To są sekrety przekazywane z pokolenia na pokolenie.

• Temperatura pokojowa to świętość. Wszystkie składniki muszą być w temperaturze pokojowej. Wyjmijcie jajka i mleko z lodówki na godzinę przed. To serio robi różnicę.
• Wyrabiaj z miłością. Im dłużej wyrabiasz ciasto, tym będzie ono bardziej puszyste. Gluten musi mieć czas, żeby się rozwinąć.
• Spirytus to nie do picia. Ta łyżka alkoholu naprawdę działa cuda i sprawia, że pączki nie są tak tłuste. To chyba najważniejsza rada w całym tym przepisie. Pamiętajcie o niej, a Wasz przepis na pączki domowe wejdzie na wyższy poziom.
• Cierpliwość. Ciasto drożdżowe nie lubi pośpiechu. Dajcie mu czas na rośnięcie, a odwdzięczy się niezwykłą lekkością.

Wariacje na temat

Gdy już opanujecie ten klasyczny przepis na pączki domowe, możecie zacząć eksperymentować.

• Pączki na maślance: Część mleka można zastąpić maślanką. Będą jeszcze delikatniejsze. Wtedy macie przepis na pączki domowe na maślance.
• Wersja dla leniwych: Istnieje też szybki przepis na pączki domowe bez drożdży, na proszku do pieczenia. Smakują inaczej, bardziej jak racuchy, ale są gotowe w pół godziny.
• Wersja fit: Można je upiec w piekarniku. To już nie to samo, ale jeśli liczycie kalorie, to jakaś alternatywa.
• Inne nadzienia: Czekolada, budyń, adwokat… Możliwości są nieograniczone.

Jeśli szukasz inspiracji na inne domowe wypieki, może skusicie się na nasz przepis na ciasto na pizzę?

A co, jeśli pączki zostaną?

Co zrobić, jeśli jakimś cudem zostaną Wam pączki na drugi dzień? U mnie w domu to się praktycznie nie zdarza. Ale gdyby jednak, przechowujcie je w szczelnym pojemniku. Na drugi dzień można je na chwilę włożyć do piekarnika nagrzanego do 150 stopni, odzyskają trochę świeżości.

Podsumowanie

I to w zasadzie cała filozofia. Mam ogromną nadzieję, że ten mój nieco sentymentalny przepis na pączki domowe przypadnie Wam do gustu i zagości w Waszych domach na stałe. Pamiętajcie, że to coś więcej niż tylko jedzenie. To kawałek tradycji, miłości i ciepła, zamknięty w złocistej, puszystej kulce. Przygotowanie ich to rytuał, a udany przepis na pączki domowe to powód do prawdziwej dumy. Ten przepis na pączki domowe to gwarancja uśmiechu na twarzach Waszych bliskich. Nie bójcie się, spróbujcie! Smacznego!