Mój przepis na racuchy babuni – ten smak, który pamiętam z dzieciństwa

Wystarczy, że zamknę oczy i już czuję ten zapach. Słodki, lekko cynamonowy, z nutą kwaśnego jabłka, mieszający się z gorącym olejem. To zapach kuchni mojej babci w niedzielne popołudnie. Na stole stała już miska z ciastem, przykryta lnianą ściereczką, a ja nie mogłam się doczekać, aż usłyszę ten charakterystyczny skwierkot. Racuchy. To nie było zwykłe jedzenie, to był cały rytuał. Dzisiaj chcę się z Wami podzielić czymś więcej niż tylko składnikami i proporcjami. Chcę Wam dać prawdziwy, oryginalny przepis na racuchy babuni, ten, który mam zapisany na pożółkłej kartce w starym zeszycie. To nie jest byle jaki przepis na racuchy babuni, to kawałek historii mojej rodziny. Pokażę Wam, jak zrobić racuchy babuni krok po kroku, zarówno w tej klasycznej, drożdżowej wersji, jak i w tej szybszej, gdy ochota na nie dopadnie znienacka. Przygotujcie się na podróż do krainy puszystych, złotych placuszków z jabłkami, które smakują jak beztroska.

Ten zapach w kuchni, który zostaje w głowie na zawsze

Pewnie każdy z nas ma takie danie-symbol. Coś, co kojarzy się z domem, bezpieczeństwem i miłością. Dla mnie to właśnie racuchy. W Polsce to coś więcej niż deser. To kulinarny wehikuł czasu, który przenosi nas do niedzielnych poranków, do wakacji na wsi, do kuchni pełnej gwaru i śmiechu. Rola babci w tym wszystkim jest nie do przecenienia. To one, z nieskończoną cierpliwością, przekazywały nam te proste, a genialne receptury. Pamiętam, jak moja babcia nigdy nie używała wagi. Wszystko było ‘na oko’, ‘na szklankę’, ‘na czuja’. I zawsze wychodziło idealnie. Gdy prosiłam ją o dokładny przepis na racuchy babuni, śmiała się i mówiła, że najważniejsze jest serce, które się w to wkłada.

Nauczenie się, jak powstają te placuszki, to było coś więcej niż lekcja gotowania. To była lekcja tradycji. Zrozumienie, dlaczego ten konkretny przepis na racuchy babuni z jabłkami jest tak wyjątkowy, wymagało czasu i wielu prób. Dziś, smażąc je we własnej kuchni, nie tylko odtwarzam smak. Odtwarzam całą atmosferę tamtych dni. I mam nadzieję, że dzięki temu poradnikowi i Wam się to uda. A jeśli chcecie zgłębić, skąd w ogóle wzięły się racuchy w naszej kuchni, warto poczytać o historii polskich potraw, to fascynująca podróż.

Prawdziwy, oryginalny przepis na racuchy babuni (ten na drożdżach!)

Jeśli macie chwilę i chcecie poczuć ten autentyczny smak, musicie spróbować wersji na drożdżach. Tak, wiem, ciasto musi wyrosnąć, to wymaga trochę cierpliwości. Ale uwierzcie mi, efekt jest tego wart. Ta puszystość, ta lekkość… tego nie da się podrobić. To właśnie ten prosty przepis na racuchy babuni z drożdżami sprawi, że wasza kuchnia wypełni się aromatem, który zwabi wszystkich domowników. To jest ten przepis na racuchy babuni, który pamiętam z dzieciństwa.

Składniki, które babcia miała zawsze pod ręką:

• Około 500 g mąki pszennej (babcia mówiła ‘ze dwie szklanki z górką’)
• Szklanka ciepłego, ale nie gorącego mleka
• Jakieś 25 g świeżych drożdży (lub 7 g suchych, jak ktoś się spieszy)
• 2 jajka, najlepiej od szczęśliwej kurki
• 3-4 łyżki cukru, a jak lubisz słodsze to i pięć
• Porządna szczypta soli, żeby zrównoważyć smak
• 2, a nawet 3 duże, kwaśne jabłka (koniecznie!)
• Olej do smażenia, najlepiej rzepakowy

Robimy ciasto, czyli cała magia krok po kroku:

1. Zaczynamy od rozczynu – serca drożdżowych racuchów: Babcia zawsze mówiła, że drożdże muszą ‘ożyć’. Do małej miseczki wkruszcie drożdże, dodajcie łyżkę cukru, dwie łyżki mąki i zalejcie to połową ciepłego mleka. Wymieszajcie tak, żeby nie było grudek i odstawcie w ciepłe miejsce. Ja stawiam koło kaloryfera. Po 10-15 minutach rozczyn powinien pięknie urosnąć i bąbelkować. Jak tak się stanie, to znaczy, że racuchy będą puszyste jak chmurka.
2. Wyrabianie ciasta – tu trzeba włożyć trochę siły: Do dużej miski wsypcie przesianą mąkę, resztę cukru, sól, wbijcie jajka i wlejcie gotowy rozczyn. Stopniowo dolewajcie resztę mleka i mieszajcie. A potem najlepsza część – wyrabianie. Można mikserem z hakiem, ale ja wolę ręcznie. Poczujecie, jak ciasto staje się gładkie i elastyczne. Ma być dość luźne, klejące się do rąk. Takie ma być! Przykryjcie miskę ściereczką i znowu w ciepłe miejsce, tym razem na całą godzinę. Musi podwoić objętość, a nawet potroić!
3. A co z jabłkami? W czasie, gdy ciasto rośnie, obierzcie jabłka, wytnijcie gniazda i pokrójcie w drobną kostkę. Niektórzy trą na tarce, ale ja wolę czuć kawałki owoców. Gdy ciasto będzie już wyrośnięte, delikatnie wmieszajcie w nie jabłka. Bez gwałtownych ruchów, żeby nie ‘zabić’ pęcherzyków powietrza.

Smażenie, czyli wielki finał:

1. Na patelni rozgrzejcie sporo oleju. Babcia mówiła, że racuchy muszą pływać, a nie leżeć na dnie. Temperatura jest kluczowa. Zbyt niska – racuchy będą piły tłuszcz. Zbyt wysoka – spalą się z zewnątrz, a w środku będzie zakalec. Jak sprawdzić? Wrzućcie kawałeczek ciasta. Jak od razu wypłynie i zacznie się rumienić, jest idealnie.
2. Łyżką maczaną w oleju nabierajcie porcje ciasta i kładźcie na patelnię. Smażcie na złocisty kolor z obu stron. To trwa chwilkę, więc nie odchodźcie od kuchenki! Po usmażeniu odkładajcie na talerz wyłożony ręcznikiem papierowym, żeby pozbyć się nadmiaru tłuszczu.

Z czym to się je?

Najlepiej smakują jeszcze ciepłe, po prostu posypane cukrem pudrem. Czasem, jak babcia miała dobry humor, podawała je z kleksem kwaśnej śmietany albo domowymi powidłami śliwkowymi. Niebo w gębie, mówię Wam. To jest właśnie ten najlepszy przepis na racuchy babuni.

A co, jak nie ma czasu? Szybki przepis na racuchy babuni bez drożdży

No dobra, życie pędzi i nie zawsze jest godzina na czekanie, aż ciasto wyrośnie. Czasem ochota na racuchy jest tak silna, że trzeba działać natychmiast. Na szczęście jest na to sposób. Ten racuchy babuni bez drożdży przepis to mój ratunek w kryzysowych sytuacjach. Są trochę inne, bardziej zwarte, ale wciąż pyszne. To taki szybki przepis na racuchy babuni, który zawsze się udaje.

Składniki w wersji ekspres:

• 2 szklanki mąki
• 1 szklanka maślanki, kefiru albo zsiadłego mleka (to jest klucz!)
• 1 jajko
• 2 łyżki cukru
• 1 płaska łyżeczka sody oczyszczonej (albo proszku do pieczenia)
• Szczypta soli
• 1-2 jabłka, pokrojone w kosteczkę (opcjonalnie, ale z nimi lepiej)
• Olej do smażenia

Przygotowanie w 5 minut:

1. W jednej misce wymieszajcie suche składniki: mąkę, cukier, sodę i sól.
2. W drugiej roztrzepcie jajko z maślanką.
3. Teraz połączcie zawartość obu misek. Wlejcie mokre do suchych i wymieszajcie łyżką. Tylko do połączenia składników! Grudki są nawet wskazane. Zbyt długie mieszanie sprawi, że racuchy będą twarde. Na koniec dodajcie jabłka i ostatni raz delikatnie zamieszajcie. Ciasto będzie gęste.

Sekretem puszystości w tej wersji jest reakcja sody z kwaśną maślanką. To dzięki temu urosną na patelni. Smażymy je identycznie jak te drożdżowe – na rozgrzanym oleju, na złoty kolor. Zobaczycie, że ten racuchy babuni na maślance przepis to strzał w dziesiątkę, gdy liczy się każda minuta. To też świetny racuchy babuni na mleku przepis, jeśli zamiast maślanki użyjecie mleka i proszku do pieczenia.

Parę babcinych sztuczek, o których nikt ci nie powie

Każdy przepis na racuchy babuni ma swoje małe sekrety. Moja babcia dzieliła się nimi niechętnie, ale przez lata udało mi się podpatrzeć kilka patentów, dzięki którym jej placuszki były legendarne.

• Jakie jabłka są najlepsze? Zawsze kwaśne i twarde. Szara Reneta to królowa racuchów. Antonówka też da radę. Chodzi o to, żeby kwasowość przełamała słodycz ciasta, a kawałki owoców nie rozpadły się na papkę. Słodkie jabłka zrobią z racuchów mdłą masę. A żeby znaleźć te najlepsze, czasem warto pogadać z ludźmi, którzy znają się na sadownictwie.
• Jak nie utopić racuchów w tłuszczu? Klucz to temperatura oleju. Musi być dobrze rozgrzany. Jak będzie za zimny, ciasto wchłonie go jak gąbka. A potem zawsze, ale to zawsze, odkładajcie je na papierowy ręcznik. To serio działa.
• Gęstość ciasta ma znaczenie: Ciasto musi być gęste, ale powinno swobodnie spływać z łyżki. Jak będzie za rzadkie, rozleje się na patelni i wyjdą płaskie naleśniki. Jak za gęste – będą twarde i zbite. Trzeba znaleźć złoty środek, czasem dodać łyżkę mąki, a czasem odrobinę mleka.
• Złoty kolor to sygnał: Nie smażcie ich na brązowo. Piękny, złocisty kolor z obu stron oznacza, że są gotowe. Takie racuchy babuni idealne na śniadanie to marzenie każdego łasucha.

Stosując te proste zasady, wasz przepis na racuchy babuni wejdzie na wyższy poziom. Gwarantuję!

Gdy chcesz trochę pokombinować z przepisem

Chociaż klasyka jest najlepsza, czasem lubię poeksperymentować. Racuchy to świetna baza do kulinarnych wariacji. Gdy znudzi wam się standardowy przepis na racuchy babuni z jabłkami, spróbujcie:

• Dodać banana: Rozgnieciony banan dodany do ciasta nada mu niesamowitej słodyczy i wilgotności.
• Wrzucić trochę twarogu: Rozkruszony twaróg sprawi, że racuchy będą bardziej sycące i białkowe. Smakują trochę jak leniwe pierogi w wersji smażonej.
• Użyć owoców sezonowych: Jagody, maliny, starte gruszki… co tylko macie pod ręką. Trzeba tylko uważać, żeby owoce nie puściły za dużo soku.
• Zaszaleć z przyprawami: Odrobina cynamonu, kardamonu czy gałki muszkatołowej potrafi całkowicie odmienić smak racuchów.

Zabawa w kuchni jest najważniejsza! A jeśli macie ochotę na inne słodkie śniadania, to spróbujcie też zrobić idealne puszyste pankejki, które też znikają w mgnieniu oka.

Co jeszcze chcielibyście wiedzieć? Częste pytania

Czy można zamrozić gotowe racuchy?
Jasne, że tak! Jak już ostygną, ułóżcie je na tacce tak, żeby się nie dotykały i włóżcie do zamrażarki. Jak stwardnieją, przełóżcie do woreczka. Potem wystarczy je podgrzać na suchej patelni albo w piekarniku i smakują prawie jak świeże.

Ile może stać ciasto na racuchy?
To drożdżowe najlepiej zużyć od razu po wyrośnięciu. Można je przetrzymać w lodówce parę godzin, ale straci na puszystości. A to bez drożdży, na sodzie, trzeba smażyć natychmiast. Soda działa od razu i z czasem wietrzeje.

Nie mam drożdży, co robić?
Spokojnie, wtedy właśnie wjeżdża ten szybki przepis na racuchy babuni bez drożdży. Proszek do pieczenia i maślanka (albo kefir) załatwią sprawę. Na pół kilo mąki dajcie ze 2 łyżeczki proszku i będzie dobrze.

Smak, który łączy pokolenia

I to chyba tyle. Mam nadzieję, że ten mój trochę sentymentalny przepis na racuchy babuni przypadnie Wam do gustu. Przekonajcie się sami, że to najlepszy przepis na racuchy babuni, jaki znajdziecie. Czy wybierzecie wersję z drożdżami, która wymaga więcej czasu, czy tę ekspresową, na szybko, to nie ma aż takiego znaczenia. Najważniejsze jest to, żeby w kuchni unosił się ten wspaniały zapach, a na talerzach wylądowały pyszne, domowe racuchy. To coś więcej niż tylko jedzenie. To wspomnienia, tradycja i ciepło, którym można się dzielić.

Zachęcam Was do wypróbowania tego przepisu. Podzielcie się nim z rodziną, z dziećmi. Niech one też zapamiętają ten smak i kiedyś przekażą go dalej. Bo o to w tym wszystkim chodzi. A jak najdzie was ochota na inne tradycyjne słodkości, to polecam sprawdzić, jak zrobić domowe faworki albo upiec mięciutkie cynamonki. Smacznego!