Mój świat kaszy gryczanej. Jak ją pokochałem i ponad 15 przepisów, które odmienią Twoją kuchnię

Pamiętam ten zapach z kuchni babci. Taki trochę dymny, orzechowy. To była prażona kasza gryczana, podawana najczęściej z gęstym sosem z leśnych grzybów. Jako dziecko trochę na nią kręciłem nosem, wolałem ziemniaki. Dopiero po latach zrozumiałem, jaki to skarb. Dziś kasza gryczana to podstawa mojej kuchni, a ja sam stałem się chyba jej największym ambasadorem. Przez lata zebrałem mnóstwo sposobów na jej przygotowanie, a moje pomysły i przepisy na kaszę gryczaną ewoluowały razem ze mną. Chcę się nimi podzielić. Bo dobre przepisy na kaszę gryczaną potrafią zdziałać cuda i przekonać nawet największych sceptyków.

Co dobrego kryje się w tych ziarenkach?

Zawsze myślałem, że ‘superfood’ to jakieś egzotyczne jagody z drugiego końca świata. A tu proszę, nasz polski klasyk. Kiedy zacząłem bardziej dbać o to co jem, byłem w szoku, jak wiele kasza gryczana ma do zaoferowania. To nie jest tylko zapychacz. To kopalnia białka, co dla mnie, osoby ograniczającej mięso, jest mega ważne. Błonnik sprawia, że po obiedzie nie czuję się ociężały i długo jestem syty. A do tego magnez, żelazo… można by wymieniać bez końca. Poważnie, poczytajcie sobie o jej właściwościach odżywczych, to robi wrażenie.

Dla mnie ważne jest też to, że jest naturalnie bezglutenowa, więc kiedy wpadają znajomi z celiakią, nie muszę kombinować z menu. No i w diecie wegańskiej czy wegetariańskiej jest po prostu niezastąpiona. Dzięki niej łatwiej zbilansować posiłki, a wiele potraw zyskuje zupełnie nowy charakter. To naprawdę wszechstronny składnik.

Moja walka z kaszą, czyli jak w końcu nauczyłem się gotować ją na sypko

Dobra, przyznam się. Moje pierwsze próby gotowania kaszy gryczanej to była katastrofa. Albo twarde kulki, albo rozgotowana breja. Kluczem okazało się kilka prostych zasad, które teraz stosuję jak mantrę. Po pierwsze, wybór. Prażona, ta ciemniejsza, ma ten intensywny, ‘babciowy’ smak i super pasuje do gulaszy. Biała, niepalona, jest delikatna, idealna na słodko albo do sałatek. Niezależnie którą wybierzesz, zawsze ją przepłucz na sitku pod zimną wodą. To zmywa taki pyłek i sprawia, że się nie klei.

A teraz sekret idealnej konsystencji, czyli jak ugotować kaszę gryczaną na sypko przepis prawie idealny. Proporcje to 1 do 2. Jedna szklanka kaszy na dwie szklanki wrzątku albo bulionu. Wsypujesz kaszę do garnka, zalewasz wrzątkiem, dodajesz sól, może łyżeczkę oleju. Zagotowujesz, zmniejszasz ogień na absolutne minimum i przykrywasz. I teraz najważniejsze – nie podnoś pokrywki! Gotuj tak z 15 minut, aż woda wsiąknie. Potem zdejmij z ognia i daj jej jeszcze z 10 minut ‘dojść’ pod przykryciem. Gwarantuję, że wyjdzie idealnie sypka. Oczywiście, jak mi się totalnie nie chce, to ratuję się tą w woreczkach, nie ma co ukrywać. Ale ta gotowana tradycyjnie ma jednak lepszy smak. Czasem do gotowania wrzucam liść laurowy albo suszonego grzybka, dla aromatu. Wtedy podstawowe przepisy na kaszę gryczaną nabierają głębi.

Czas na konkrety! Moje ulubione przepisy na kaszę gryczaną

Dobra, skoro teorię mamy za sobą, to czas na praktykę. Pokażę wam, że kasza to nie tylko dodatek do kotleta. To baza do niesamowitych dań. Zacząłem szukać w internecie inspiracji, wpisując ‘zdrowe przepisy na kaszę gryczaną’ i byłem zaskoczony, ile możliwości się otworzyło. Współczesne przepisy na kaszę gryczaną często odchodzą od tradycji, ale warto znać i te klasyczne.

Zacznijmy od dań, które zawsze poprawiają mi humor. Szukając pomysłów na przepisy na kaszę gryczaną z mięsem, warto wrócić do korzeni. Kasza z gulaszem to coś, co mogłoby być podstawą niedzielnego obiadu. Taki gęsty, aromatyczny gulasz z indyka albo kawałków kurczaka, jak w tym przepisie na kurczaka ze szpinakiem, tylko w innej odsłonie. Innym moim faworytem, prosto z zeszytu babci, jest kasza gryczana z mielonym mięsem. To jest absolutny comfort food, zwłaszcza gdy, żeby było zdrowiej, robię kotlety mielone z piekarnika i podaję je właśnie z kaszą. Mój sprawdzony przepis na kaszę gryczaną z sosem pieczarkowym to gwarancja sukcesu.

Ale nie samym mięsem człowiek żyje. Moje wegetariańskie eksperymenty często kręcą się wokół kaszy. Pokażę wam moje ulubione przepisy na kaszę gryczaną z warzywami, które robią furorę. Hitem jest ‘kaszotto’, czyli nasza odpowiedź na risotto. Na patelni podsmażam pieczarki, paprykę, cukinię, co tam mam w lodówce. Zalewam bulionem, duszę chwilę i mieszam z ugotowaną kaszą. Proste, a jakie pyszne. Latem moim numerem jeden jest sałatka: kasza, pieczony burak, trochę rukoli, ser kozi (albo wędzone tofu) i sos balsamiczny. Coś wspaniałego! Idealny dodatek do każdego bezglutenowego obiadu. W ogóle sałatki to świetny pomysł na szybki posiłek, a pomysłów na sałatkę jest mnóstwo. To jedne z moich ulubionych wegetariańskich przepisów z kaszy gryczanej.

Jesienią królują u mnie przepisy na kaszę gryczaną z grzybami. Jeśli uda mi się dorwać prawdziwki, to już w ogóle jest święto. Podsmażone na maśle z cebulką, wymieszane z kaszą i posypane natką pietruszki… poezja. To kwintesencja tego, co najlepsze w jesiennych przepisach na kaszę gryczaną. Świetnie smakuje też z kremowym sosem kurkowym. Czasem robię też wersję bardziej pożywną z soczewicą i warzywami korzeniowymi – idealnie rozgrzewa w chłodne dni. To kolejne znakomite przepisy na kaszę gryczaną.

A na słodko? I co na to dzieci?

Kiedyś ktoś mi powiedział, że robi ‘gryczankę’ na śniadanie. Pomyślałem, że to dziwactwo. Ale spróbowałem i przepadłem! Ugotowana kasza (najlepiej ta niepalona) z mlekiem roślinnym, do tego banan, garść orzechów, trochę miodu. Lepsze niż owsianka, serio. Te przepisy na kaszę gryczaną na słodko to odkrycie. Pomysły na śniadanie z kaszy gryczanej są naprawdę zaskakujące. Z kaszy można zrobić nawet… wegański mus czekoladowy. Wystarczy zblendować ją z daktylami, kakao i odrobiną mleka. Szok i niedowierzanie gwarantowane.

A dzieci? No cóż, tu bywa różnie. Mój siostrzeniec na widok kaszy uciekał. Ale przemyciłem mu ją w placuszkach z tartym jabłkiem i cynamonem. Zjadł wszystko i poprosił o dokładkę. Także przepisy na kaszę gryczaną dla dzieci wymagają sprytu. Można ją też zmiksować z zupą krem z dyni albo dodać do małych klopsików z indyka z sosem koperkowym. Czasem, gdy gotuję na parze, wrzucam ją do parowaru razem z warzywami, wtedy przechodzi ich smakiem i jest delikatniejsza. To moje sprawdzone przepisy na kaszę gryczaną dla najmłodszych.

Gdy czas goni, a jeść trzeba

Wszyscy mamy takie dni, że na gotowanie jest 15 minut. Wtedy resztki ugotowanej kaszy z lodówki to mój skarb. Szybkie i proste przepisy na kaszę gryczaną ratują mi życie. Wrzucam ją do miski, dodaję puszkę tuńczyka, pokrojone suszone pomidory, garść rukoli, skrapiam oliwą i gotowe. Albo mieszam z ugotowanym jajkiem i szczypiorkiem. To jest tak proste, a jednocześnie pożywne. Takie dania to też świetna opcja dla osób na diecie low FODMAP czy po prostu dbających o linię, jak w diecie na nadciśnienie. Czasem robię też ‘zapiekankę z resztek’ – kasza, dowolne warzywa, trochę sera na wierzch i do piekarnika na chwilę. To chyba najprostsze przepisy na kaszę gryczaną, jakie istnieją.

Moje małe triki

Ugotowana kasza spokojnie postoi w lodówce w zamkniętym pojemniku ze 3-4 dni. Nigdy jej nie wyrzucam. Jak mi zostanie, robię z niej farsz do pierogów (z twarogiem i cebulką – pycha!), dodaję do warzywnych kotletów żeby się lepiej kleiły, albo do pasztetów. To danie które smakuje każdemu.

Co do przyprawiania – nie bójcie się eksperymentować. Do dań wytrawnych pasuje wszystko: od majeranku i pieprzu, przez paprykę, po sos sojowy i świeże zioła. Pietruszka i koperek to moi faworyci. W wersji na słodko królują cynamon i kardamon.

Dajcie szansę kaszy!

No i to by było na tyle mojej opowieści. Mam wielką nadzieję, że udało mi się chociaż trochę odczarować kaszę gryczaną i pokazać, że to coś więcej niż nudny dodatek. Te wszystkie przepisy na kaszę gryczaną to tylko punkt wyjścia. Najlepsze jest to, że można z nią kombinować na tysiąc sposobów, a każdy kolejny przepis na kaszę gryczaną może być nową przygodą. Spróbujcie, eksperymentujcie, a może też, tak jak ja, odkryjecie w niej swoją kulinarną miłość. Smacznego!