Waldemar Pawlak – Chłopak ze Wsi, który Został Premierem. Pamiętacie, Ile Miał Wtedy Lat?

Pamiętam to jak dziś. Początek lat 90., telewizor Rubin i wiadomości, w których ciągle pokazywano tego młodego faceta w okularach. Waldemar Pawlak. Został premierem, a ja, dzieciak, zastanawiałem się, jak to możliwe, że ktoś tak młody rządzi całym krajem. To pytanie o wiek Waldemara Pawlaka wracało jak bumerang. Był symbolem zmiany, powiewem świeżości w zatęchłych korytarzach Sejmu, które dopiero co opuściła komuna.

Jego historia to nie jest suchy biogram z Wikipedii. To opowieść o człowieku, który w newralgicznym momencie historii Polski wziął na siebie gigantyczną odpowiedzialność. Zrozumienie jego drogi, jego decyzji, jest niemożliwe bez świadomości, jak wielką rolę w jego karierze odgrywał właśnie wiek Waldemara Pawlaka.

Kiedy urodził się Waldemar Pawlak i dlaczego to takie ważne?

No dobrze, przejdźmy do konkretów, bo pewnie wielu z was szuka tej podstawowej informacji. Waldemar Pawlak urodził się 5 września 1959 roku. Prosta data, ale kryje się za nią cała historia. Jak sobie policzymy, to w tym roku skończy 65 lat. Ale to, ile lat ma Waldemar Pawlak teraz, jest mniej istotne niż to, ile miał lat, kiedy wchodził na polityczny Olimp.

Pomyślcie tylko, czerwiec 1992 roku. Pawlak zostaje premierem. Ma… 32 lata! Trzydzieści dwa. To był szok. W kraju, gdzie polityka kojarzyła się z siwowłosymi panami w źle skrojonych garniturach, nagle pojawił się ktoś, kto mógłby być ich synem. Wiek Waldemara Pawlaka był wtedy na ustach wszystkich. Jedni widzieli w tym nadzieję, inni – brak doświadczenia i zagrożenie. Dziennikarze dopytywali, czy Wiek Waldemara Pawlaka nie będzie przeszkodą w rządzeniu. On sam, ze swoim stoickim spokojem, zdawał się tym nie przejmować, chociaż pewnie w środku czuł ogromną presję. Ta jego młodość była jednocześnie jego największym atutem i najcięższym brzemieniem. Analizując Waldemar Pawlak wiek na początku kariery politycznej, trudno nie być pod wrażeniem tej zawrotnej szybkości, z jaką zdobywał kolejne szczeble władzy.

Inżynier z Pacyny, który podbił Warszawę

Kim właściwie jest ten człowiek? Zanim stał się premierem, był po prostu Waldemarem z Pacyny, małej wsi na Mazowszu. To tam się wychował, tam nasiąkał atmosferą polskiej wsi, co zresztą zdefiniowało całą jego polityczną tożsamość. To nie była poza, on naprawdę czuł te klimaty. Pamiętam, jak kiedyś na jakimś spotkaniu opowiadał o pracy w gospodarstwie rodziców – mówiło z niego takie autentyczne doświadczenie, a nie wyuczone frazesy.

Mało kto kojarzy, ale z wykształcenia jest inżynierem. Ukończył Wydział Maszyn Rolniczych na Politechnice Warszawskiej. To techniczne wykształcenie dało mu chyba ten analityczny umysł i spokój, który tak go wyróżniał. Nie porywał tłumów płomiennymi przemowami, ale potrafił chłodno kalkulować. Do polityki wszedł jeszcze za komuny, przez Zjednoczone Stronnictwo Ludowe, ale jego prawdziwa kariera zaczęła się po 1989 roku w PSL. To był jego żywioł. Wiek Waldemara Pawlaka, mimo że był bardzo młody, nie przeszkodził mu w szybkim zdobyciu zaufania w partii. Miał w sobie coś z takiego wiejskiego sprytu, ale i solidności. Ta kombinacja okazała się zabójczo skuteczna. Niezależnie od opinii, Wiek Waldemara Pawlaka zawsze był istotnym elementem jego publicznego wizerunku.

Premier na 33 dni i na dłużej

Dwa razy był premierem i to są dwa zupełnie inne rozdziały. Pierwszy raz, w 1992, to była misja samobójcza. Te słynne 33 dni Pawlaka. Po odwołaniu rządu Olszewskiego w kraju panował chaos, a on miał to wszystko posprzątać. Był wtedy niewyobrażalnie młody, a zadanie przerastało chyba każdego. Jego rząd nie dostał wotum zaufania, ale sam fakt, że w takim momencie to właśnie jemu powierzono stery, pokazywał, jak wielkie nadzieje z nim wiązano.

Druga kadencja, w latach 1993-1995, to już zupełnie inna bajka. Koalicja SLD-PSL wygrała wybory i Pawlak wrócił na fotel premiera. Tym razem na dłużej. To były cholernie trudne czasy. Inflacja, protesty, restrukturyzacja wielkich zakładów. Trzeba było podejmować decyzje, które bolały tysiące ludzi. A on, wciąż młody facet, musiał się z tym mierzyć. Analiza jego rządów pokazuje, że Wiek Waldemara Pawlaka wcale nie osłabił jego determinacji. Był pragmatyczny, może czasem aż do bólu. Pamiętam te ciągłe tarcia w koalicji z SLD. To była szkoła przetrwania. Ale jakoś pchał ten wózek do przodu, prowadząc Polskę przez jeden z najtrudniejszych zakrętów transformacji. Z perspektywy historycznej, Wiek Waldemara Pawlaka w tamtym czasie był czymś absolutnie wyjątkowym. Dzisiaj trudno sobie wyobrazić 34-latka na czele rządu.

Co robił Pawlak, gdy przestał być premierem?

Odejście z funkcji premiera to dla wielu polityków koniec kariery. Ale nie dla niego. Pawlak to typ długodystansowca. Wrócił do Sejmu, przez lata szefował Polskiemu Stronnictwu Ludowemu (z przerwami, ale jednak). To on przez długi czas był twarzą tej partii. Miał swoje wzloty i upadki, ale zawsze wracał.

Potem był jeszcze wicepremierem i ministrem gospodarki w rządzie Donalda Tuska. To wtedy zajmował się energetyką, negocjował umowy gazowe. Znowu był w centrum wydarzeń. Jego kariera to przykład politycznej długowieczności, coś, co obserwujemy też u młodszych polityków jak Patryk Jaki, chociaż w zupełnie innym stylu. Pawlak zawsze stawiał na spokój i merytorykę, a nie na medialne fajerwerki. W tamtym okresie, gdy na wschodzie kończyła się epoka, której symbolem był Borys Jelcyn, Polska potrzebowała stabilnych i przewidywalnych liderów. Pawlak idealnie wpasowywał się w tę rolę. Wiek Waldemara Pawlaka przestał być już tematem sensacji, a stał się synonimem doświadczenia. Nawet jego krytycy przyznawali, że facet zna się na robocie. Wielu zadawało sobie pytanie, jak Wiek Waldemara Pawlaka wpływał na jego długoterminowe strategie polityczne. Zawsze wydawał się grać na kilka ruchów do przodu. Czasem robił wrażenie, jakby wogóle się nie starzał, zawsze ten sam spokój i ten sam wyraz twarzy.

Jaki ślad zostawił po sobie Waldemar Pawlak?

Jak będziemy wspominać Waldemara Pawlaka za 20, 30 lat? Myślę, że jako symbol pewnej epoki. Epoki trudnych kompromisów, budowania państwa na zgliszczach PRL. Był kluczowym graczem, języczkiem u wagi w wielu rządach. Bez niego i jego partii, Polskie Stronnictwo Ludowe, scena polityczna wyglądałaby zupełnie inaczej. Był mistrzem politycznego drugiego planu, nawet gdy był na pierwszym.

Jego dziedzictwo to pragmatyzm. Czasem oskarżano go o brak wizji, o to, że jest tylko sprawnym administratorem. Ale może właśnie kogoś takiego Polska wtedy potrzebowała? Kogoś, kto nie będzie podpalał kraju, a będzie go cierpliwie składał do kupy. Jego kariera to dowód, że można być w polityce przez dekady i nie dać się zwariować. Znając jego rok urodzenia Waldemara Pawlaka i patrząc na to wszystko co osiągnął, trzeba mieć dla niego szacunek.

Jego historia przypomina mi trochę biografie innych postaci, które w swoich dziedzinach osiągnęły wszystko. Tak jak Michael Jordan zdefiniował na nowo pozycję gwiazdy w sporcie, tak Pawlak na swój sposób stał się symbolem polityka nowej ery – młodego, ale już dojrzałego. To, jaki był Wiek Waldemara Pawlaka w kluczowych momentach kariery, jest kluczem do zrozumienia jego fenomenu. Inne postacie, takie jak choćby piosenkarz Jurij Szatunow, również w młodym wieku osiągnęły szczyty, ale ich losy potoczyły się inaczej. Pawlak pokazał, że można ten wczesny sukces przekuć w długotrwałą obecność na scenie. Historia pokazuje, że Wiek Waldemara Pawlaka nigdy nie był przeszkodą w jego ambicjach. Zawsze dążył do realizacji celów, niezależnie od tego, jaki był Wiek Waldemara Pawlaka. Jego zaangażowanie, niezależnie od tego, jaki Wiek Waldemara Pawlaka wtedy posiadał, było niezmienne. Ostatecznie, to właśnie Wiek Waldemara Pawlaka w połączeniu z jego doświadczeniem stał się jego znakiem rozpoznawczym. Nawet dziś, gdy mówi się o politykach z ogromnym doświadczeniem, obok nazwisk takich jak Anna Korcz w świecie teatru (choć to zupełnie inna bajka), Pawlak jest jednym z pierwszych, którzy przychodzą na myśl.